Ung thư đại tràng

Ung thư đại trực tràng, hay ung thư ruột kết, là một sự phát triển bất thường trong đại tràng hoặc trực tràng (ruột). Đại tràng là phần dài nhất của ruột già trong khi trực tràng là đoạn nối đại tràng với hậu môn.

Hầu hết các trường hợp ung thư đại trực tràng bắt đầu từ một polyp (một khối u lành tính hoặc không phải ung thư trên lớp lót của đại tràng hoặc trực tràng) và sau đó phát triển thành một khối u ung thư.

Các giai đoạn phát triển của bệnh

Tiến triển của bệnh ung thư đại tràng từ giai đoạn 0 đến giai đoạn 4, và sau khi điều trị vẫn có thể tái phát.

• Giai đoạn 0: Giai đoạn sớm nhất, khi ung thư vẫn còn nằm trong lớp bên trong của đại tràng hoặc trực tràng. Nó cũng được gọi là ung thư biểu mô tại chỗ.

• Giai đoạn 1: Ung thư phát triển vượt qua lớp niêm mạc và bắt đầu xâm lấn các lớp tiếp theo như lớp dưới niêm mạc và lớp cơ, nhưng chưa lan đến các hạch bạch huyết lân cận.

• Giai đoạn 2: Ung thư phát triển vượt qua thành của đại tràng hay trực tràng.

• Giai đoạn 3: Ung thư lan rộng và xâm lấn các hạch bạch huyết gần đó.

• Giai đoạn 4: Ung thư lan sang các phần khác của cơ thể như gan, phổi và buồng trứng.

• Tái phát: Ung thư có thể tái phát sau khi điều trị.

Các dấu hiệu ung thư đại tràng

Những dấu hiệu ung thư đại tràng phụ thuộc vào vị trí của ung thư, tiến triển của bệnh, và ảnh hưởng của nó đến các bộ phận cơ quan lân cận và mô.

Vì các triệu chứng của ung thư đại trực tràng thường không xuất hiện cho đến khi ung thư tiến triển, điều quan trọng là phải sàng lọc đại trực tràng thường xuyên để phát hiện bệnh kịp thời.

Những biểu hiện và dấu hiệu nhận biết ung thư đại tràng gồm:

Nguyên nhân mắc bệnh?

Hiện tại chưa biết chính xác nguyên nhân mắc bệnh nhưng có nhiều yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh.

Những yếu tố nguy cơ mắc bệnh ung thư đại tràng?

Tất cả gồm:

• Tuổi tác (Người già): Đa phần các trường hợp chẩn đoán mắc bệnh ung thư đại tràng đều trên 50 tuổi.

• Tiền sử cá nhân về polyps: Mỗi cá nhân con người đều có polyps đại tràng trước khi gia tăng các nguy cơ ung thư đại tràng.

• Tiền sử mắc bệnh ung thư: Những người đã từng mắc ung thư đại trực tràng trước đó và phụ nữ đã từng mắc ung thư buồng trứng, tử cung hoặc vú cũng đối mặt với nguy cơ cao hơn.

• Tiền sử bệnh án gia đình từng bị ung thư đại tràng.

• Xạ trị: Bất cứ cá nhân tiếp nhận xạ trị trực tiếp hướng vào vùng bụng để điều trị các bệnh ung thư trước đây có nguy cơ cao hơn.

• Tình trạng ruột bị viêm: Bệnh viêm ruột mạn tính như viêm loét đại tràng hay bệnh Crohn (một bệnh mãn tính gây viêm và kích ứng ở đường tiêu hóa) có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư đại tràng.

• Chế độ ăn chất béo nhiều và ít chất xơ: Vài nghiên cứu cho thấy sự gia tăng nguy cơ mắc bệnh có liên quan đến chế độ ăn nhiều chất béo và ít rau củ quả.

• Lạm dụng thuốc lá và chất cồn

• Lối sống ít vận động

• Béo phì

Những biến chứng liên quan đến bệnh ung thư đại tràng?

Những biến chứng và tình trạng có liên quan đến ung thư đại tràng:

• Tắc ruột - Tắc nghẽn đại tràng có thể xảy ra khi một vật gì đó ngăn cản chất thải trong ruột di chuyển bình thường qua đường tiêu hóa. Nếu hệ tiêu hóa của bạn ngừng hoạt động, bạn sẽ không thể đi tiêu hoặc xì hơi.

• Ung thư di căn – Đây là tình trạng khi các tế bào ung thư trong đại tràng hoặc trực tràng có thể đôi khi lan đến gan, phổi, não, phúc mạc (lớp màng lót khoang bụng), hoặc đến các hạch bạch huyết xa. Sự lan rộng đến một cơ quan khác được gọi là ung thư đại trực tràng di căn hoặc giai đoạn IV. Việc điều trị ung thư đại trực tràng giai đoạn IV chủ yếu là chăm sóc giảm nhẹ và tỷ lệ sống trung bình khoảng 9 tháng với sự chăm sóc hỗ trợ tốt nhất.

Ngăn ngừa ung thư đại tràng

Mặc dù không có biện pháp phòng ngừa bệnh ung thư đại tràng tuyệt đối, dưới đây là những điều bạn có thể làm để hạn chế nguy cơ mắc bệnh:

• Kiểm tra sức khoẻ thường xuyên

• Ăn nhiều rau củ, trái cây và ngũ cốc nguyên cám.

• Hạn chế ăn thịt đỏ và thịt chế biến sẵn

• Tập thể dục thường xuyên

• Duy trì cân nặng

• Không hút thuốc

• Hạn chế chất cồn

Làm sao chẩn đoán ra bệnh ung thư đại tràng?

Các xét nghiệm sàng lọc, được thực hiện trước khi các triệu chứng xuất hiện, được khuyến nghị cho những người từ 50 tuổi trở lên để phát hiện các polyp tiền ung thư. Điều này cho phép loại bỏ các polyp trước khi chúng phát triển thành ung thư hoặc phát hiện ung thư đại trực tràng ở giai đoạn đầu, khi điều trị có khả năng hiệu quả hơn.

Khi có dấu hiệu của các triệu chứng, những xét nghiệm chẩn đoán được bác sĩ khuyến cáo thực hiện để xác nhận đó có phải là ung thư đại tràng, đang vào giai đoạn nào để có phác đồ điều trị tốt nhất.

Dưới đây là các xét nghiệm để chẩn đoán ung thư đại tràng:

Xét nghiệm máu trong phân (FOBT)

Những xét nghiệm này được thực hiện để xác định trong phân có máu hay không. Tuy nhiên, vì có nhiều tình trạng khác nhau có thể gây ra sự hiện diện của máu trong phân, một kết quả dương tính có thể không đủ để xác nhận chẩn đoán ung thư đại trực tràng.

Nội soi đại tràng sigma

Phương pháp này sử dụng một ống mỏng, linh hoạt có gắn đèn được đưa vào trực tràng và đại tràng sigma (phần của đại tràng ngay trước trực tràng) để phát hiện các polyp hoặc ung thư đại tràng ở phần ba cuối của đại tràng và trực tràng. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào, có thể sẽ được đề nghị thực hiện nội soi đại tràng.

Nội soi đại tràng

Nội soi đại tràng gần giống với phương pháp nội soi sigma nhưng nó sử dụng ống dài có camera và kèm màn hình cho phép bác sĩ theo dõi độ dài đường ruột và trực trường. Quá trình này cho phép bác sĩ loại bỏ bất cứ polyps hoặc lấy mẫu tế bào để xét nghiệm.

Chụp Xquang (thuốc phản quang)

Đây là phương pháp chụp ảnh sử dụng thuốc cản quang và tia X để chụp ảnh về đường ruột và trực trường rõ nét, nó cho phép bác sĩ phát hiện bất cứ dấu hiệu của ung thư đại tràng. Trong một xét nghiệm thụt bari đối quang kép, không khí được bơm vào để mở rộng đại tràng và cung cấp một cái nhìn chi tiết hơn về lớp niêm mạc bên trong của đại tràng.

Chụp CT đường ruột

CT colonography hoặc nội soi đại tràng ảo sử dụng chụp cắt lớp vi tính (CT) liều thấp hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) để có được hình ảnh bên trong của đại tràng (ruột già) và trực tràng (hậu môn) mà nếu không sẽ chỉ được nhìn thấy qua một thủ tục xâm lấn hơn khi một ống nội soi được đưa vào trực tràng và đi qua toàn bộ đại tràng.

Điều trị ung thư đại tràng

Trong các trường hợp được chẩn đoán mắc bệnh thì có 40% đã vào giai đoạn phát triển, khi đó phẫu thuật là biện pháp tốt nhất. Hình thức phẫu thuật còn phụ thuộc vào tiến triển và giai đoạn của bệnh. Trong giai đoạn sớm của ung thư sẽ được phẫu thuật nội soi. Phẫu thuật nội soi là 1 tiểu phẫu được thực hiện bởi (tay) robot. Phẫu thuật bằng robot sẽ mang đến nhiều lợi ích hơn so với phẫu thuật thông thường.

• Phẫu thuật mở

  Đối với tình trạng ung thư đã tiến triển, sẽ được yêu cầu thực hiện để bảo đảm chắc chắn loại bỏ hoàn toàn khối u và các hạch bạch huyết liên quan. ‘Phẫu thuật mở’ cũng được thực hiện trong các tình huống khẩn cấp như tắc nghẽn khối u. Nếu có thể, các phần khỏe mạnh của đại tràng sẽ được nối lại. Nếu điều này không thể thực hiện được, một thủ thuật khác gọi là mở thông sẽ được thực hiện để tạo ra một cách thay thế cho việc loại bỏ phân an toàn ra khỏi cơ thể.

• Phương pháp điều trị không phẫu thuật

  Được khuyến nghị để cải thiện tiên lượng và ngăn ngừa ung thư tái phái. 

• Hoá trị

  Đây là phương pháp sử dụng thuốc đặc biệt giúp phá huỷ các tế bào ung thư, đặc biệt nếu ung thư lan ra các hạch bạch huyết. Hoá trị cũng có thể được khuyến nghị trước phẫu thuật để giúp thu nhỏ khối u và làm cho việc loại bỏ nó dễ dàng hơn.

• Xạ trị

  Xạ trị sử dụng tia X năng lượng cao trong một khu vực xác định để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc làm nhỏ khối u trước khi phẫu thuật. Đôi khi, xạ trị và hóa trị có thể được sử dụng kết hợp.

• Điều trị ung thư nhắm trúng đích
  

  Phương pháp điều trị này tập trung vào các bất thường cụ thể được tìm thấy trong các tế bào ung thư. Nó thường được dành cho ung thư đại trực tràng giai đoạn tiến triển.

*** Nguồn: Gleneagles Hospital, Singapore